Η επιστημονική φαντασία, για να είμαστε ειλικρινείς, δεν γεννήθηκε στο Χόλιγουντ, ούτε στα εργαστήρια της NASA. Γεννήθηκε όταν ένας άνθρωπος κοίταξε τα αστέρια και αναρωτήθηκε “Τι υπάρχει εκεί;”

📜 Ο Λουκιανός: Ο πρώτος κοσμοναύτης της λογοτεχνίας

Ο Λουκιανός από τη Σαμοσάτα (2ος αιώνας μ.Χ.) έγραψε το Αληθινή Ιστορία, όπου:

• Οι ήρωες ταξιδεύουν στη Σελήνη,
• Συναντούν εξωγήινους,
• Και μπλέκουν σε διαπλανητικούς πολέμους. Δεν το έκανε στα σοβαρά — το έκανε για να σατιρίσει τους σοβαροφανείς. Μα αυτή ακριβώς η ειρωνεία του άνοιξε το δρόμο για ένα λογοτεχνικό είδος που τόλμησε να πει “τι θα γινόταν αν;”( what if)

🧠 Ιούλιος Βερν: Ο μηχανικός του φανταστικού

Ο Βερν δεν έγραψε απλά «φαντασία». Έφτιαξε τεχνικά πλάνα για υποβρύχια (Ναυτίλος), για ταξίδια στο κέντρο της Γης και για αποστολές στη Σελήνη.
🔹 Ήταν τιμητικά “Έλληνας της Μεσογείου”, καθώς υποστήριξε ενεργά την ελληνική ανεξαρτησία και έγραψε το Η Μεσόγειος Φλέγεται και πολέμησε εναντίων των τούρκων με το βρετανικό στόλο από πού εμπνεύστηκε και το θέμα του βιβλίου.
🔹 Προέβλεψε τη σύγχρονη γεωπολιτική της Μεσογείου και την πρόοδο των μέσων μεταφοράς με χειρουργική ακρίβεια.

Η σήραγγα της Μάγχης (η υπόγεια πόλη)

Οι αποστολές στο διάστημα ( από την γη στην σελήνη )

Ο Τιτανικός και τα αεροπλανοφόρα (πλωτή πολιτεία)

Τα υποβρύχια ( 80,000 λεύγες κάτω από την θάλασσα) και πολλά άλλα!

🤖 Ασίμοφ, Κλαρκ, Χέρμπερτ: Οι Προφήτες του 20ού αιώνα

• Ο Ασίμοφ, με τους Νόμους της Ρομποτικής, προειδοποίησε για τα διλήμματα της τεχνητής νοημοσύνης.
• Ο Άρθουρ Κλαρκ προείδε δορυφόρους, tablets και παγκόσμια δίκτυα.
• Ο Φρανκ Χέρμπερτ με το Dune μας έδειξε έναν κόσμο χωρίς ψηφιακή τεχνολογία — επειδή στο σύμπαν του, τα μηχανήματα είχαν υποδουλώσει τους ανθρώπους, και είχε προηγηθεί η “Τζιχάντ των Μηχανών” (Butlerian Jihad).

🪐 Dune: Όταν η άμμος μιλάει

Το Dune είναι:

• Ένα έπος πολιτικής, οικολογίας και φιλοσοφίας,
• Ένας κόσμος όπου ο άνθρωπος βασίζεται στη βιοτεχνολογία και στα ψυχικά του χαρίσματα αντί για ΑΙ,
• Και μια ιστορία με βαθιά επιρροή από Ισλάμ, Βουδισμό και Βυζαντινή πολιτική σκέψη.

✨ Star Trek: Το μέλλον που ήδη έφτασε

Το Star Trek, ιδιαίτερα η πρωτότυπη σειρά του 1966 Leonard Nimoy , δεν ήταν απλά μπροστά από την εποχή του τεχνολογικά — ήταν πολιτικά ριζοσπαστικό και κοινωνικά τολμηρό.

🔧 Προφητική τεχνολογία

Πολλές από τις τεχνολογικές “φαντασίες” του Enterprise ζουν ανάμεσά μας:

• 📞 Τα communicator ενέπνευσαν άμεσα τη Motorola — ειδικά το θρυλικό Razr, του οποίου το design και logo παρέπεμπαν καθαρά στα Starfleet μοντέλα.
• 📺 Επίπεδες οθόνες τοίχου – πολύ πριν τα smart TV, βλέπαμε τις “γέφυρες” των διαστημοπλοίων να λειτουργούν με μινιμαλιστικές οθόνες αφής την εποχή που οι οικιακές τηλεοράσεις ήταν έπιπλα 40 κιλών .
• 🎧 Hands-free ακουστικά – τότε φουτουρισμός, σήμερα εργαλείο γραφείου.
• 🧼 Λουτρά υπερήχων – σήμερα χρησιμοποιούνται ευρέως στην ιατρική, την οδοντιατρική και σε εργαστήρια όπου απαιτείται υπέρ-καθαρότητα, όπως σε φίλτρα νερού ή μικροεργαλεία. Δεν είναι πια φαντασία.
• 🍲 Replicators (συσκευές που “εκτυπώνουν” φαγητό) – σήμερα δοκιμάζονται οι πρώτες τρισδιάστατες εκτυπώσεις βρώσιμων υλικών.

Παράλληλα, έσπασε κοινωνικά ταμπού. Με την κάλυψη του μέλλοντος και του φανταστικού άσκησε κρητική και έδωσε τροφή για σκέψη σε πολλά θέματα Ταμπού (κοινωνικά , πολιτικά , θρησκευτικά , ισότητας κ.α.) για την εποχή του και όχι μόνο . Το πρώτο δια φυλετικό τηλεοπτικό φιλί μεταξύ Captain Kirk (Καυκάσιος) και της Uhura ( Αφρο-Αμερικανίδα) ήταν επανάσταση μιας και ενας λευκός απαγορεύονταν να έχει σχέσεις με μία μαύρη πόσο περισσότερο παράνομο να την φυλάει στην δημόσια τηλεόραση τότε. Σήμερα είναι μέρος της ιστορίας των ανθρώπινων δικαιωμάτων.

 ·  Ήταν η πρώτη σειρά που προέβαλε ένα μέλλον χωρίς ρατσισμό, με πλήρωμα ποικίλων φυλών, φύλων και εθνικοτήτων.

·  Το φιλί μεταξύ του Κάπτεν Κερκ και της Ουχούρα, ήταν το πρώτο διαφυλετικό φιλί στην αμερικανική τηλεόραση — και προβλήθηκε σε μια εποχή όπου τέτοιες σχέσεις ήταν παράνομες σε πολλές πολιτείες των ΗΠΑ.

·  Η Ουχούρα (Nichelle Nichols) ήταν μια από τις πρώτες μαύρες γυναίκες με “ισότιμο” ρόλο στη mainstream τηλεόραση, κάτι που ενέπνευσε ακόμη και τη Mae Jemison, την πρώτη Αφροαμερικανίδα αστροναύτη της NASA και ενέπνευσε όπως έχει δηλώσει και η ίδια την Whippy Goldberg στο να ακολουθήσει την καριέρα της ηθοποιού.

🌌 Star Wars: Η Μυστικιστική Επανάσταση

Ο George Lucas, με επιρροές από Ορθόδοξη ασκητική, Ζεν φιλοσοφία και Ιαπωνικό σινεμά, δημιούργησε τους Jedi ως μοναχούς πολεμιστές — υπηρέτες της “Δύναμης”, που δεν διαφέρει πολύ από το Άγιο Πνεύμα ή τη Tao ενέργεια.
Το πρώτο Star Wars (1977) πρωτοστάτησε στα ειδικά εφέ, αλλά και στον παγκόσμιο μύθο που έχει πια σχολή, cosplay κοινότητες, και ακόμη και… σχολή Jedi στην Αμερική.

Η Επιστημονική Φαντασία δεν είναι απλά ψυχαγωγία. Είναι το εργαστήριο του αύριο, το μικροσκόπιο του παρόντος και πολλές φορές το ηθικό αντίβαρο της τεχνολογικής προόδου.

Από τον Λουκιανό ως τον Πωλ Ατρείδη, κι από τον Βερν μέχρι τον Μάνταλοριαν, ένα είναι σίγουρο:
Το μέλλον γράφεται πάντα από αυτούς που τολμούν να το φανταστούν.

Όχι. Πρόκειται για δύο εντελώς διαφορετικά πρόσωπα: ο «χοντρός Βούδας» είναι μια κινεζική λαϊκή παραλλαγή, ενώ ο Ινδός Βούδας ήταν ασκητής, που υπέβαλε τον εαυτό του σε εξαντλητικές νηστείες.

Πρώτα απ’ όλα, ο Βούδας ήταν υπαρκτό πρόσωπο. Όλες οι ιστορικές πηγές συμφωνούν για την ύπαρξη του Σιντάρτα Γκαουτάμα, γνωστού ως «ο Βούδας» (στα σανσκριτικά σημαίνει «ο Αφυπνισμένος»), ο οποίος γεννήθηκε στα σύνορα Νεπάλ–Ινδίας τον 6ο αιώνα π.Χ., σε μια πλούσια και ευγενή οικογένεια του κλαν Σάκυα (γι’ αυτό αποκαλείται και Βούδας Σακυαμούνι).

Ασκητής, στοικός – όχι καλοφαγάς

Από μικρός, ο Σιντάρτα έδειχνε στοχαστικός και εσωστρεφής χαρακτήρας, ξένος προς το πολεμικό πνεύμα της οικογένειάς του. Στα 29 του εγκατέλειψε την πολυτέλεια του παλατιού για να αναζητήσει την αλήθεια μέσα από τις κακουχίες της ασκητικής ζωής.

Κατά την εξάχρονη σκληρή του προσπάθεια να φτάσει στη φώτιση, υπέβαλε το σώμα του σε εξαντλητικές νηστείες. Δεν θα μπορούσε, λοιπόν, να είναι παχύς — και πράγματι σε πολλές ανατολικές απεικονίσεις παρουσιάζεται αδύνατος, ρωμαλέος και ευγενικός στην όψη.

Κι όμως, στη Δύση, η εικόνα που κυριαρχεί είναι αυτή του «χαμογελαστού χοντρού» Βούδα με τη μεγάλη κοιλιά.

Ο “χαρούμενος Βούδας” που δεν ήταν… Βούδας

Ο «χοντρός Βούδας», ή αλλιώς «χαρούμενος Βούδας» (Happy Buddha), είναι στην πραγματικότητα μια λαογραφική κινεζική φιγούρα, βασισμένη στον μοναχό Μπουτάι, που φαίνεται να έζησε τον 10ο αιώνα μ.Χ.

Ο Μπουτάι ήταν εκκεντρικός, καλοφαγάς και γενναιόδωρος – κουβαλούσε πάντα έναν σάκο γεμάτο φαγητά και γλυκά για τα παιδιά. Με την πάροδο του χρόνου θεωρήθηκε πως έφτασε κι εκείνος στη φώτιση, γι’ αυτό και του αποδόθηκε ο τίτλος του «Βούδα».

Η μεγάλη του κοιλιά, που πολλοί πιστοί τρίβουν για καλοτυχία, συμβολίζει τη χαρά, την αφθονία και τη γενναιοδωρία – αλλά δεν έχει καμία σχέση με τον Σιντάρτα Γκαουτάμα.

Όπως ο Ιησούς και ο Άγιος Βασίλης

Θα μπορούσε να πει κανείς ότι η σχέση μεταξύ του αληθινού Βούδα και του «χαρούμενου Βούδα» θυμίζει αυτή ανάμεσα στον Ιησού Χριστό και τον Άγιο Βασίλη. Ο ένας είναι στωικός, αυτοπειθαρχημένος και προσηλωμένος στην πνευματική αναζήτηση· ο άλλος είναι λαϊκή καρικατούρα που μοσχοπουλιέται σε αγάλματα και μπρελόκ κούπες και κουκλάκια τα Χριστούγεννα.

Κι όμως, λόγω αυτής της πολιτισμικής παρεξήγησης, στη Δύση ο όρος «Βούδας» έγινε συνώνυμο του «παχουλού, καλόβολου σοφού» — κάτι που ο ίδιος ο Σιντάρτα πιθανότατα θα αντιμετώπιζε με ηρεμία, αλλά και ειρωνικό βλέμμα.

Δίκη της σορού του Πάπα Φορμόζου (816-869) σε πίνακα του Ζαν-Πολ Λοράνς (1870).

Όλοι γνωρίζουμε πως στην ιστορία της Καθολικής Εκκλησίας υπήρξαν στιγμές… λιγότερο θεόσταλτες και περισσότερο θεότρελες. Καμία όμως δεν ξεπερνά το αλλόκοτο, θεοσκότεινο και απολύτως νεκροκεντρικό επεισόδιο της Δίκης του Πάπα Φορμόζου — γνωστή και ως το Συνέδριο του Πτώματος (Synodus Horrenda, στα λατινικά γιατί ακούγετε ποιο τρομακτικό ).

«Ὁ νεκρός δεδικαίωται» λέει η Γραφή. Μάλλον δεν είχαν ενημερώσει την Καθολική Εκκλησία, ή τουλάχιστον τον Πάπα Στέφανο ΣΤ΄, ότι ισχύει και για παπικά πτώματα. Γιατί το 897, η Ρώμη έζησε ένα από τα πιο φρικιαστικά, αδιανόητα και ταυτόχρονα γελοία επεισόδια της ιστορίας της: τη δίκη ενός νεκρού.

Πώς πεθαίνεις και σε ζητάνε να επιστρέψεις στην δουλειά !

Ο Πάπας Φορμόζος, σεβαστός μέχρι το τέλος της ζωής του, πέθανε ειρηνικά το 896. Κι όμως, μόλις 9 μήνες μετά, ο διάδοχός του, Πάπας Στέφανος ΣΤ΄, αποφάσισε ότι ο μακαρίτης έπρεπε να περάσει από δίκη. Το γιατί; Πολιτικά κόμπλεξ, προσωπική μικροψυχία και μια δόση φανατισμένης παράνοιας. Σου λέει: «Οκ, μπορεί να είναι νεκρός, αλλά δεν θα ξεφύγει έτσι εύκολα.»

Μια δίκη χωρίς υπεράσπιση (ούτε σφυγμό)

Το πτώμα του Φορμόζου ξεθάφτηκε, ντύθηκε ξανά με τα παπικά άμφια και τοποθετήθηκε στον παπικό θρόνο της βασιλικής του Λατερανού. Εκεί, μπροστά σε κοινό, καρδινάλιους και κληρικούς, ο νεκρός «κάθισε» στο εδώλιο και κατηγορήθηκε από τον ίδιο τον εν ενεργεία Πάπα.

Η διαδικασία περιελάμβανε ρητορικές ερωτήσεις, επίσημη απαγγελία κατηγοριών και, για να τηρηθεί το τυπικό, ένας διάκονος που υποδυόταν τη φωνή του πτώματος και απαντούσε στις ερωτήσεις. Ήταν μια τελετή που κυμαινόταν μεταξύ θρησκευτικού παραληρήματος και θεατρικής αποθέωσης του παραλογισμού.

Η απόφαση; Ένοχος. Ο Φορμόζος κρίθηκε ανάξιος του παπικού αξιώματος, όλα του τα διατάγματα ακυρώθηκαν, και σε μια ύστατη «χειρονομία δικαιοσύνης», του έκοψαν τα δάχτυλα με τα οποία ευλογούσε όσο ζούσε.

Μετά, το σώμα — πια ακρωτηριασμένο και εξευτελισμένο — σύρθηκε στους δρόμους της Ρώμης και ρίχτηκε στον ποταμό Τίβερη. Επειδή η σωτηρία της ψυχής δεν αρκούσε· έπρεπε να καθαριστεί και η εικόνα του θεσμού. Έστω και μέσα στο ποτάμι.

Πολιτικά πάθη με ράσα

Ο λόγος πίσω απ’ αυτή τη φρίκη δεν ήταν θεολογικός. Ήταν απλώς πολιτικός. Ο Φορμόζος είχε ταχθεί υπέρ του αυτοκράτορα Αρνούλφου της Καρινθίας, ενώ οι αντίπαλοί του, οι δούκες του Σπολέτο, δεν το ξέχασαν. Ο νέος Πάπας, υποστηριζόμενος από αυτούς, φρόντισε να «ξεπλύνει» το παρελθόν — με τη βοήθεια φορμόλης και προσωπικής εμμονής.

Η φάρσα δεν κράτησε πολύ

Ο λαός της Ρώμης, βλέποντας τον παραλογισμό να ξεπερνά κάθε όριο, εξοργίστηκε. Ο Πάπας Στέφανος φυλακίστηκε, καθαιρέθηκε και λίγο αργότερα πέθανε στη φυλακή – πιθανόν δολοφονημένος. Η σορός του Φορμόζου, ανασύρθηκε από τον Τίβερη και επανατάφηκε με τιμές. Οι αποφάσεις του «Συνόδου του Πτώματος» ακυρώθηκαν, και η Εκκλησία προσπάθησε να ξεχάσει τη ντροπή.

Το μόνο θαύμα: το πώς το επέτρεψαν

Το πραγματικό θαύμα δεν είναι ότι ξεθάφτηκε ένας πάπας. Είναι ότι τόσοι κληρικοί στάθηκαν και παρακολούθησαν μια τέτοια δίκη χωρίς να σηκωθούν να φύγουν. Ο θρησκευτικός θεσμός, υποτίθεται, είναι χτισμένος πάνω στη συγχώρεση και την αιώνια ανάπαυση. Αλλά σε αυτή την περίπτωση, η Εκκλησία απέδειξε πως ούτε ο θάνατος δεν σου εξασφαλίζει γαλήνη — όταν πίσω από το ράσο υπάρχει μίσος, εγωισμός και εξουσιομανία.