Ένα μυστικό όπλο: όποιος αποκάλυπτε τη συνταγή, καταδικαζόταν σε θάνατο

Το υγρό πυρ ήταν ένα «ανορθόδοξο όπλο»: ένα φονικό εμπρηστικό μείγμα που εξασφάλισε στους Βυζαντινούς αδιαμφισβήτητη στρατιωτική υπεροχή τόσο στην ξηρά όσο και στη θάλασσα.

Υγρό πυρ – Μινιατούρα

Η μινιατούρα αυτή απεικονίζει Βυζαντινούς ναυτικούς να χρησιμοποιούν το υγρό πυρ ενάντια στον επαναστάτη Θωμά τον Σλάβο. (Πηγή: Wikimedia Commons)

Η χρήση του πυρός ως όπλο ήταν συχνή στην αρχαιότητα. Εμπρηστικά βέλη και φλεγόμενα βλήματα ήταν εξαιρετικά χρήσιμα για την πρόκληση πυρκαγιών, ιδιαίτερα κατά τις πολιορκίες. Ωστόσο, ήταν οι Βυζαντινοί που ανέπτυξαν την τεχνική στο έπακρο κατά την ύστερη αρχαιότητα, χρησιμοποιώντας ένα μυστικό όπλο. Η συνταγή του φυλασσόταν αυστηρά στην αυλή της Κωνσταντινούπολης και ήταν γνωστή μόνο στον αυτοκράτορα και σε λίγους εξειδικευμένους τεχνίτες. Όποιος αποκάλυπτε το μυστικό, τιμωρούνταν με θάνατο.

Φωτιά στη θάλασσα

Το υγρό πυρ ήταν μια ειδική εμπρηστική σύνθεση που χρησιμοποιούνταν για την καταστροφή εχθρικών πλοίων ή πολιορκητικών μηχανών. Πιθανώς αποτελούνταν από μίγμα πίσσας, νίτρου, θείου, πετρελαίου και άσβεστου – μια εκρηκτική συνταγή εξαιρετικά αποτελεσματική ιδιαίτερα στη θάλασσα.

Κατά τις ναυμαχίες, το υγρό πυρ εκτοξευόταν από ειδικούς χάλκινους σωλήνες (ένα είδος «μεσαιωνικού φλογοβόλου») που λειτουργούσαν με πετάλια, τοποθετημένους στα δρομώνια – τα μεγάλα πολεμικά πλοία των Βυζαντινών. Επίσης, πετάγονταν πήλινα αγγεία γεμάτα με το μίγμα, που εξερράγησαν με την πρόσκρουση.

Αδύνατο να σβήσει

Αυτό που έκανε το υγρό πυρ τόσο τρομακτικό ήταν ότι δεν μπορούσε να σβήσει με νερό — πιθανώς επειδή περιείχε άσβεστο, που αντιδρά βίαια όταν βραχεί. Σύμφωνα με μεσαιωνικά κείμενα, ο μόνος τρόπος για να σβήσει ήταν με μείγμα από ούρα, άμμο και ξίδι. Οι εχθροί των Βυζαντινών δεν το γνώριζαν αυτό. Έτσι, οι Βυζαντινοί κατάφεραν να αποκρούσουν την αραβική πολιορκία της Κωνσταντινούπολης το 717–718 μ.Χ.

Γιατί λέγεται “Greek fire”;

Η ονομασία “Greek fire” δόθηκε από ξένους λαούς και υιοθετήθηκε στις δυτικές γλώσσες. Οι ίδιοι οι Βυζαντινοί αποκαλούσαν το όπλο “υγρόν πῦρ” ή “πῦρ Ρωμαϊκόν” (ρωμαϊκή φωτιά), καθώς ήταν μέρος της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Η σύνθεση αποδίδεται σε έναν Έλληνα εφευρέτη που ζούσε στον Λίβανο, στην αρχαία Ηλιούπολη (Heliopolis).

Η αγωνία μεγαλώνει όσο πλησιάζει η έναρξη του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Ποδοσφαίρου 2024 στη Γερμανία! Από τις 14 Ιουνίου έως τις 14 Ιουλίου, ετοιμαστείτε για έναν ολόκληρο μήνα γεμάτο συναρπαστικούς αγώνες, αξέχαστα γκολ και δυνατά συναισθήματα — μέσα κι έξω από το γήπεδο.

Γκολ! Και τι δεν πρέπει να λείπει από ένα τέλειο πάρτι για να παρακολουθήσουμε τους αγώνες;
Μα φυσικά, τα σωστά σνακ και ποτά!

Είτε φιλοξενείτε φίλους είτε το γιορτάζετε μόνοι, δώστε στο πάρτι σας ποδοσφαιρική διάθεση με πρωτότυπα εδέσματα εμπνευσμένα από το άθλημα. Φανταστείτε:

• 🍔 Μπέργκερ με ποδοσφαιρική εμφάνιση
• 🥂 Ένα δροσιστικό κοκτέιλ ή μπύρες
• 🧁 Cupcakes με διακόσμηση σε στυλ ποδοσφαίρου

Αυτές οι δημιουργικές λιχουδιές δεν θα γιορτάσουν μόνο τα γκολ στο γήπεδο — αλλά και τη δική σας παρέα! Εγγυημένη επιτυχία στο πάρτι.

Ας ξεκινήσουν οι αγώνες – και το γλέντι! 🎉⚽

Η άνοιξη και το καλοκαίρι, εκτός από τη ζέστη και τη χαλάρωση, φέρνουν μαζί τους και κάτι λιγότερο ευχάριστο:
την έξαρση των εντόμων.

Καθώς περνάμε περισσότερο χρόνο έξω – στη φύση, στην παραλία ή σε βεράντες – είναι πολύ πιθανό να… διασταυρωθούν οι δρόμοι μας με κάποια από αυτά.
Κάποια τσιμπήματα είναι αθώα και εύκολα αντιμετωπίσιμα, άλλα όμως μπορεί να είναι επικίνδυνα και να απαιτούν άμεση ιατρική φροντίδα.

Παρακάτω, θα βρείτε λίστα με τα πιο συνηθισμένα έντομα, πώς να αντιμετωπίσετε τα τσιμπήματά τους, και πότε να συμβουλευτείτε γιατρό.

🐜 1. Μυρμήγκι

• Αντιμετώπιση: Πλύσιμο με σαπούνι και νερό. Τοπικά αντισταμινικά/κρέμα κορτιζόνης για φαγούρα.
• Γιατρός: Αν υπάρχει έντονη αντίδραση (πρήξιμο/κοκκινίλα σε μεγάλη περιοχή) ή αλλεργία.

🦟 2. Κουνούπι

• Αντιμετώπιση: Αντιισταμινική αλοιφή ή πάγος. Μην ξύνετε.
• Γιατρός: Αν εμφανιστούν σημάδια μόλυνσης (πύον, ζέστη, έντονη κοκκινίλα) ή σε περιπτώσεις εξαιρετικά πολλών τσιμπημάτων.

🕷️ 3. Τσιμπούρι

• Αντιμετώπιση: Αφαίρεση με τσιμπιδάκι χωρίς να μείνει μέσα το κεφάλι. Καθαρισμός και απολύμανση.
• Γιατρός: ΠΑΝΤΑ αν:
  • έμεινε κολλημένο για πάνω από 24 ώρες
  • υπάρχει ερύθημα σε σχήμα στόχου (ύποπτο για νόσο Lyme)
  • πυρετός ή πρησμένοι λεμφαδένες

🛏️ 4. Κοριός

• Αντιμετώπιση: Πλύσιμο, αντιισταμινική κρέμα. Τα τσιμπήματά του εμφανίζονται σε γραμμή ή ομάδες.
• Γιατρός: Αν τα τσιμπήματα επιμένουν ή μολυνθούν, ή σε περίπτωση αλλεργικής αντίδρασης.

🦂 5. Σκορπιός

• Αντιμετώπιση: Πάγος, ηρεμία, παρακολούθηση συμπτωμάτων.
• Γιατρός:Άμεσα, ειδικά αν:
  • τσιμπηθεί παιδί
  • υπάρχουν μουδιάσματα, ταχυκαρδία, δυσκολία στην αναπνοή

🐝 6. Μέλισσα

• Αντιμετώπιση: Αφαίρεση κεντριού, πλύσιμο, πάγος. Αντιισταμινικά αν χρειάζεται.
• Γιατρός:Άμεσα αν:
  • εμφανιστεί δυσκολία στην αναπνοή, πρήξιμο προσώπου/χειλιών
  • υπάρχει ιστορικό αλλεργίας (αναφυλαξία)

🪳 7. Ψύλλος

• Αντιμετώπιση: Τοπική φαρμακευτική αγωγή. Τσιμπάει συνήθως στα πόδια.
• Γιατρός: Αν εμφανιστούν σημάδια μόλυνσης ή έντονη φαγούρα/κοκκινίλες που δεν υποχωρούν.

🕸️ 8. Αράχνη

• Αντιμετώπιση: Καθαρισμός, πάγος, παρακολούθηση.
• Γιατρός: Αν εμφανιστεί πρήξιμο, πυρετός, εμετός, νευρολογικά συμπτώματα (κάποιες σπάνιες αράχνες έχουν τοξίνες).

🐝 9. Σφήκα

• Αντιμετώπιση: Πλύσιμο, πάγος, αντιισταμινικά. Δεν αφήνει κεντρί.
• Γιατρός: Όπως και με τη μέλισσα, αν υπάρχουν σοβαρά συμπτώματα αλλεργίας ή πολλά τσιμπήματα μαζί.

📸 (Σημείωση για φωτογραφία)

👉 Παρακάτω υπάρχει εικόνα με τα χαρακτηριστικά σημάδια από κάθε τσίμπημα και συνοπτική καθοδήγηση για την αντιμετώπισή του.