Επιστήμες & Τεχνολογία

Οδηγείες για Σεισμούς

Published

5 ημέρες ago

3 Ιουνίου 2025

ΝΝ

Μετά τον σεισμό που σημειώθηκε εχθές το βράδυ, αλλά και γενικότερα, ζώντας σε σεισμογενή περιοχή όπως είναι η ζώνη της Μεσογείου, είναι καλό να είμαστε πάντα προετοιμασμένοι για το ενδεχόμενο σεισμών.
Παρακάτω παρατίθενται οδηγίες για την πρόληψη, τη διάρκεια και τη μετασεισμική διαχείριση του φαινομένου.

Η πρόληψη, η προετοιμασία και η σωστή αντίδραση είναι καθοριστικής σημασίας εκείνες τις στιγμές για την ασφάλεια όλων μας.

ΣΕΙΣΜΟΙ

ΣΩΣΤΗ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ

Μέσα στο σπίτι

Στερεώστε γερά στους τοίχους τα ράφια και τις βιβλιοθήκες. Απομακρύνετε από τις πόρτες τα ψηλά έπιπλα που μπορούν να ανατραπούν και να εμποδίσουν την έξοδο.
Βιδώστε καλά στους τοίχους το θερμοσίφωνα και τις δεξαμενές καυσίμων και νερού.
Τοποθετήστε τα βαριά αντικείμενα στα χαμηλότερα ράφια.
Απομακρύνετε τα βαριά αντικείμενα πάνω από κρεβάτια και καναπέδες.
Στερεώστε καλά τα φωτιστικά σώματα και τους ανεμιστήρες οροφής.
Προσδιορίστε καλά προφυλαγμένους χώρους σε κάθε δωμάτιο του σπιτιού:
- κάτω από ανθεκτικά γραφεία ή τραπέζια.
- μακριά από γυάλινες επιφάνειες και βιβλιοθήκες.
- μακριά από εξωτερικούς τοίχους.
Ελέγξτε τη σωστή λειτουργία του δικτύου παροχής ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου.
Ενημερώστε τα μέλη της οικογένειας για το πώς κλείνουν οι γενικοί διακόπτες ηλεκτρικού, νερού και φυσικού αερίου και για τα τηλέφωνα έκτακτης ανάγκης (112, 199, 166, 100 κλπ.)
Προμηθευτείτε φορητό ραδιόφωνο με μπαταρίες, φακό και βαλιτσάκι πρώτων βοηθειών.

Έξω από το σπίτι

Επιλέξτε ένα ασφαλή χώρο συνάντησης μετά το σεισμό ο οποίος να βρίσκεται:
- μακριά από κτίρια και δέντρα
- μακριά από τηλεφωνικά και ηλεκτρικά καλώδια.

ΟΤΑΝ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΕΙΣΜΟΣ

Αν είστε μέσα στο σπίτι

Διατηρήστε την ψυχραιμία σας.
Καλυφθείτε κάτω από κάποιο ανθεκτικό έπιπλο (τραπέζι, γραφείο, θρανίο), γονατίστε και κρατήστε με τα χέρια σας το πόδι του.
Αν δεν υπάρχει ανθεκτικό έπιπλο, γονατίστε στο μέσον του δωματίου, μειώνοντας όσο γίνεται το ύψος σας και προστατέψτε με τα χέρια το κεφάλι και τον αυχένα σας. Απομακρυνθείτε από μεγάλες γυάλινες επιφάνειες (παράθυρα, γυάλινα χωρίσματα) ή έπιπλα και αντικείμενα που μπορεί να σας τραυματίσουν.
Μην προσπαθήσετε να απομακρυνθείτε από το σπίτι.
Μην βγείτε στο μπαλκόνι.

Αν είστε σε ψηλό κτίριο

Απομακρυνθείτε από τζάμια και εξωτερικούς τοίχους.

Αν είστε σε χώρο ψυχαγωγίας, εμπορικό κέντρο ή μεγάλο κατάστημα

Διατηρήστε την ψυχραιμία σας.
Μείνετε στο χώρο μέχρι να τελειώσει η δόνηση.
Μην παρασυρθείτε από το πανικόβλητο πλήθος που κινείται άτακτα προς τις εξόδους γιατί κινδυνεύετε να ποδοπατηθείτε.

Αν βρίσκεστε σε ανοιχτό χώρο

Απομακρυνθείτε από χώρους που βρίσκονται κάτω από κτίρια, τηλεφωνικά ή ηλεκτρικά καλώδια.
Αν έχετε μαζί σας τσάντα ή χαρτοφύλακα, καλύψτε το κεφάλι σας με αυτά.

Αν βρίσκεστε μέσα στο αυτοκίνητο

Καταφύγετε σε ανοιχτό χώρο και σταματήστε με προσοχή το αυτοκίνητο ώστε να μην εμποδίζει την κυκλοφορία.
Αποφύγετε να περάσετε από σήραγγες, γέφυρες ή υπέργειες διαβάσεις.

ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ ΜΕΤΑ ΤΟ ΣΕΙΣΜΟ

Αν είστε μέσα στο σπίτι

Προετοιμαστείτε για τυχόν μετασεισμούς.
Ελέγξτε προσεκτικά τον εαυτό σας και τους γύρω σας για πιθανούς τραυματισμούς.
Αν υπάρχουν βαριά τραυματισμένοι μην τους μετακινείτε.
Εκκενώστε το κτίριο από το κλιμακοστάσιο (μην χρησιμοποιείτε τον ανελκυστήρα), αφού πρώτα κλείσετε τους διακόπτες του ηλεκτρικού ρεύματος, του φυσικού αερίου και του νερού.
Καταφύγετε σε ανοιχτό και ασφαλή χώρο.
Ακολουθήστε τις οδηγίες των Αρχών και μην δίνετε σημασία σε φημολογίες.
Μην χρησιμοποιείτε άσκοπα το αυτοκίνητό σας ώστε να μην γίνετε εμπόδιο στο έργο των συνεργείων διάσωσης.
Χρησιμοποιήστε το σταθερό ή κινητό τηλέφωνό σας σε εξαιρετικές περιπτώσεις, γιατί προκαλείται υπερφόρτωση των τηλεφωνικών δικτύων.
Αποφύγετε να μπείτε στο σπίτι σας αν βλέπετε βλάβες, κομμένα καλώδια, διαρροή υγραερίου ή φυσικού αερίου.

ΠΩΣ ΝΑ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΤΕ ΣΕ ΕΠΕΡΧΟΜΕΝΟ ΚΥΜΑ ΒΑΡΥΤΗΤΑΣ (ΤΣΟΥΝΑΜΙ)

Αν βρίσκεστε σε περιοχή παραθαλάσσια με χαμηλό υψόμετρο

Παρότι δεν προκαλούν τσουνάμι όλοι οι σεισμοί μείνετε σε εγρήγορση.
Παρατηρήστε αν υπάρχει σημαντική αύξηση ή πτώση της στάθμης του ύδατος, γεγονός που αποτελεί φυσική προειδοποίηση.
Απομακρυνθείτε από τη θάλασσα και κατευθυνθείτε σε περιοχές της ενδοχώρας με μεγαλύτερο υψόμετρο. Ένα τσουνάμι μικρού μεγέθους σε ένα σημείο της ακτής μπορεί να μεταβληθεί σε μεγάλο τσουνάμι, σε απόσταση χιλιομέτρων.
Μείνετε μακριά από την ακτή. Το τσουνάμι δεν αποτελείται μόνο από ένα μόνο κύμα αλλά από μια σειρά από κύματα οπότε επιστρέψτε μόνο αφού ενημερωθείτε από τις αρμόδιες Aρχές ότι δεν υπάρχει κίνδυνος.
Μην πλησιάζετε τις ακτές για να παρακολουθήσετε ένα επερχόμενο τσουνάμι. Όταν το δείτε ίσως είναι αργά για να το αποφύγετε.

πηγή: https://civilprotection.gov.gr/odigies-prostasias/seismoi

Επιστήμες & Τεχνολογία

Περίεργες γνώσεις – Τι ήταν το υγρό πυρ;

Published

5 ώρες ago

7 Ιουνίου 2025

ΝΝ

Ένα μυστικό όπλο: όποιος αποκάλυπτε τη συνταγή, καταδικαζόταν σε θάνατο

Το υγρό πυρ ήταν ένα «ανορθόδοξο όπλο»: ένα φονικό εμπρηστικό μείγμα που εξασφάλισε στους Βυζαντινούς αδιαμφισβήτητη στρατιωτική υπεροχή τόσο στην ξηρά όσο και στη θάλασσα.

Υγρό πυρ – Μινιατούρα

Η μινιατούρα αυτή απεικονίζει Βυζαντινούς ναυτικούς να χρησιμοποιούν το υγρό πυρ ενάντια στον επαναστάτη Θωμά τον Σλάβο. (Πηγή: Wikimedia Commons)

Η χρήση του πυρός ως όπλο ήταν συχνή στην αρχαιότητα. Εμπρηστικά βέλη και φλεγόμενα βλήματα ήταν εξαιρετικά χρήσιμα για την πρόκληση πυρκαγιών, ιδιαίτερα κατά τις πολιορκίες. Ωστόσο, ήταν οι Βυζαντινοί που ανέπτυξαν την τεχνική στο έπακρο κατά την ύστερη αρχαιότητα, χρησιμοποιώντας ένα μυστικό όπλο. Η συνταγή του φυλασσόταν αυστηρά στην αυλή της Κωνσταντινούπολης και ήταν γνωστή μόνο στον αυτοκράτορα και σε λίγους εξειδικευμένους τεχνίτες. Όποιος αποκάλυπτε το μυστικό, τιμωρούνταν με θάνατο.

Φωτιά στη θάλασσα

Το υγρό πυρ ήταν μια ειδική εμπρηστική σύνθεση που χρησιμοποιούνταν για την καταστροφή εχθρικών πλοίων ή πολιορκητικών μηχανών. Πιθανώς αποτελούνταν από μίγμα πίσσας, νίτρου, θείου, πετρελαίου και άσβεστου – μια εκρηκτική συνταγή εξαιρετικά αποτελεσματική ιδιαίτερα στη θάλασσα.

Κατά τις ναυμαχίες, το υγρό πυρ εκτοξευόταν από ειδικούς χάλκινους σωλήνες (ένα είδος «μεσαιωνικού φλογοβόλου») που λειτουργούσαν με πετάλια, τοποθετημένους στα δρομώνια – τα μεγάλα πολεμικά πλοία των Βυζαντινών. Επίσης, πετάγονταν πήλινα αγγεία γεμάτα με το μίγμα, που εξερράγησαν με την πρόσκρουση.

Αδύνατο να σβήσει

Αυτό που έκανε το υγρό πυρ τόσο τρομακτικό ήταν ότι δεν μπορούσε να σβήσει με νερό — πιθανώς επειδή περιείχε άσβεστο, που αντιδρά βίαια όταν βραχεί. Σύμφωνα με μεσαιωνικά κείμενα, ο μόνος τρόπος για να σβήσει ήταν με μείγμα από ούρα, άμμο και ξίδι. Οι εχθροί των Βυζαντινών δεν το γνώριζαν αυτό. Έτσι, οι Βυζαντινοί κατάφεραν να αποκρούσουν την αραβική πολιορκία της Κωνσταντινούπολης το 717–718 μ.Χ.

Γιατί λέγεται “Greek fire”;

Η ονομασία “Greek fire” δόθηκε από ξένους λαούς και υιοθετήθηκε στις δυτικές γλώσσες. Οι ίδιοι οι Βυζαντινοί αποκαλούσαν το όπλο “υγρόν πῦρ” ή “πῦρ Ρωμαϊκόν” (ρωμαϊκή φωτιά), καθώς ήταν μέρος της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Η σύνθεση αποδίδεται σε έναν Έλληνα εφευρέτη που ζούσε στον Λίβανο, στην αρχαία Ηλιούπολη (Heliopolis).

Συνεχίστε να διαβάζετε

Επιστήμες & Τεχνολογία

🧠 Who is Who: Δρ. Σταμάτιος Κριμιζής

Published

4 ημέρες ago

4 Ιουνίου 2025

ΝΝ

🔹 Ποιος είναι – Σύντομη περιγραφή

Ο Δρ. Σταμάτιος Κριμιζής είναι ένας διεθνώς αναγνωρισμένος Έλληνας αστροφυσικός, γνωστός για τη συμβολή του σε πολλές διαστημικές αποστολές της NASA και της ESA. Έχει διατελέσει επικεφαλής ερευνητής ή συνεργάτης σε 21 διαστημικές αποστολές, συμπεριλαμβανομένων των Voyager 1 και 2, του Cassini-Huygens και του New Horizons .ellines.com+2fortunegreece.com+2eef.edu.gr+2

📘 Βιογραφικό του

Γέννηση: 1938, Βροντάδος, Χίος, Ελλάδα
Σπουδές:
- Πτυχίο Φυσικής, Πανεπιστήμιο της Μινεσότα (1961)
- Μεταπτυχιακές σπουδές (M.Sc. 1963, Ph.D. 1965) στο Πανεπιστήμιο της Αϊόβα, υπό την καθοδήγηση του James Van Allen
Καριέρα:
- Καθηγητής στη Σχολή Φυσικής και Αστρονομίας του Πανεπιστημίου της Αϊόβα
- Από το 1968, επικεφαλής της Ομάδας Διαστημικής Φυσικής στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής του Πανεπιστημίου Johns Hopkins
- Από το 2004, επίτιμος διευθυντής του Τομέα Διαστήματος στο ίδιο εργαστήριο ellines.com+1fortunegreece.com+1 ellines.com+2fortunegreece.com+2sofokleousin.gr+2

💼 Το έργο του – Τι άφησε πίσω

Voyager 1 και 2: Συμμετείχε ως επικεφαλής ερευνητής στο πείραμα ανίχνευσης φορτισμένων σωματιδίων χαμηλής ενέργειας (LECP), συμβάλλοντας στην κατανόηση της ηλιόσφαιρας και του διαστρικού χώρου .
Cassini-Huygens: Συμμετοχή σε πειράματα για τη μελέτη της μαγνητόσφαιρας του Κρόνου και των δορυφόρων του.
New Horizons: Συμμετοχή στην αποστολή που εξερεύνησε τον Πλούτωνα και τη Ζώνη Κάιπερ.
Έχει δημοσιεύσει πάνω από 530 επιστημονικές εργασίες και έχει λάβει πολυάριθμα διεθνή βραβεία, όπως το Exceptional Scientific Achievement Medal της NASA και το COSPAR’s Space Science Award .newsbeast.gr+2ellines.com+2astro.planitario.gr+2 fortunegreece.com+2newsbeast.gr+2ellines.com+2 sofokleousin.gr fortunegreece.com

🏡 Προσωπικά στοιχεία

Τόπος γέννησης: Βροντάδος, Χίος, Ελλάδα
Οικογένεια: Γιος Έλληνα μετανάστη που πηγαινοερχόταν στην Αμερική.
Τρέχουσα θέση: Επίτιμος διευθυντής του Τομέα Διαστήματος στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής του Πανεπιστημίου Johns Hopkins.ellines.com+1fortunegreece.com+1 ellines.com+2fortunegreece.com+2sofokleousin.gr+2

🧭 Κληρονομιά – Γιατί τον θυμόμαστε σήμερα

Ο Δρ. Σταμάτιος Κριμιζής έχει αφήσει ανεξίτηλο αποτύπωμα στην επιστήμη της διαστημικής φυσικής. Η συμβολή του στις αποστολές Voyager, Cassini και New Horizons έχει εμπλουτίσει σημαντικά την κατανόησή μας για το ηλιακό σύστημα και πέρα από αυτό. Η αφοσίωσή του στην επιστήμη και η επιμονή του στην εξερεύνηση του αγνώστου τον καθιστούν πρότυπο για τις επόμενες γενιές επιστημόνων

https://science.nasa.gov/people/stamatios-tom-krimigis/

Συνεχίστε να διαβάζετε

Τέχνες

Το μοναδικό λειτουργικό αντίγραφο του μηχανισμού των Αντικυθήρων επέστερεψε σπίτι του (στη Ρόδο)

Published

3 εβδομάδες ago

16 Μαΐου 2025

ΝΝ

Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων – Το πρώτο “κομπιούτερ” της Ιστορίας

Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων είναι ένα αρχαιοελληνικό μηχάνημα, ηλικίας περίπου 2.100 ετών, που ανασύρθηκε το 1901 από ναυάγιο κοντά στα Αντικύθηρα, ανάμεσα στην Κρήτη και την Πελοπόννησο.

Κατασκευασμένος από μπρούντζο και ξύλο, περιλαμβάνει τουλάχιστον 30 γρανάζια, και θεωρείται το παλαιότερο γνωστό αναλογικό υπολογιστικό όργανο.

Τι έκανε;
Προέβλεπε:

Τις φάσεις της Σελήνης
Τις εκλείψεις
Τις θέσεις Ήλιου και πλανητών
Τις ημερομηνίες σε διάφορα αρχαία ημερολόγια

Λειτουργούσε με μανιβέλα: καθώς την περιστρέφεις, γρανάζια κινούν δείκτες σε δίσκους με αστρονομικές πληροφορίες.

Κατασκευάστηκε στη Ρόδο, πιθανότατα από τεχνίτες της σχολής του Ίππαρχου ή του Ποσειδώνιου, και βρέθηκε σε ροδίτικο εμπορικό πλοίο με προορισμό την Ιταλία. Πιθανόν να προοριζόταν για κάποιον πλούσιο Ρωμαίο.

Σώζεται μόνο το 1/3 του μηχανισμού, χωρισμένο σε 82 κομμάτια. Οι επιστήμονες βασίστηκαν σε ακτίνες Χ και 3D αναλύσεις για να το μελετήσουν.

Ίσως χρησιμοποιούνταν από αστρονόμους, ή ίσως ήταν εκπαιδευτικό ή επιδεικτικό αντικείμενο.

Παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα τεχνολογικά μυστήρια της αρχαιότητας — και ναι, είναι ροδίτικο καμάρι.

Στι 12/1/2025 στήθηκε πιστό αντίγραφο του Μηχανισμού των Αντικυθήρων στην πόλη της Ρόδου μπροστά στο ξενοδοχείο Θέρμε. Το ομοίωμα, βάρους 950 Κιλών είναι καασκυεασμένο απο ορείχαλκο. Με ειδική επεξεργασία που εγεινε στο μέταλο για να δείχνει παλαιωμένος με χρυσοκαφέ οξείδωση.

Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων λειτουργεί αυτόματα και σε πραγματικό χρόνο, επιτρέποντας στους επισκέπτες να παρακολουθήσουν:
• Τη φάση της Σελήνης.
• Τη θέση του Ήλιου και της Σελήνης στον ζωδιακό κύκλο.
• Τις επερχόμενες εκλείψεις (σεληνιακές ή ηλιακές).
• Το περίγειο και το απόγειο της Σελήνης κ.ά.

Η κατασκευή είναι εξ ολοκλήρου χειροποίητη και πραγματοποιήθηκε από το Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας, και συγκεκριμένα από τον ιδρυτή του, Κώστα Κοτσανά.

Η κατασκευή είναι εξ ολοκλήρου χειροποίητη

O Μηχανισμός των Αντικυθήρων αποτελεί τον αρχαιότερο γνωστό πολύπλοκο, πλανητικής λειτουργίας, μηχανισμό και αποκαλείται ως ο πρώτος γνωστός αναλογικός υπολογιστής

Η χρηματοδότηση έγινε από το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών «Παιδεία», που εδρεύει στο Πανεπιστήμιο του Κονέκτικατ, με πρόεδρο τον καθηγητή Ηλία Τομάζο. Το μνημείο αποτελεί δωρεά στο Δήμο Ρόδου και τοποθετήθηκε σε δημόσιο χώρο, στο συγκρότημα Θέρμαι.

Το μουσιακό έργο εκτηθετε δωρεάν και μια ευκαιρία να το δείτε απο κοντά στην επόμενη σας βόλτα στην Πόλη της Ρόδου.

Συνεχίστε να διαβάζετε